Benzyna czy gaz?

To temat budzący wiele dyskusji, dążących do odpowiedzi na pytanie – co się bardziej opłaca – benzyna czy gaz? Przy wyborze sposobu zasilania naszego pojazdu, należy wziąć pod uwagę wszystkie opcje, choćby tą, czy samochód na gaz traci moc. I wreszcie, czy samochody na gaz mogą być niebezpieczne, a może to zwykły mit? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Co się bardziej opłaca – benzyna czy gaz?

Jest to kolejna kwestia sporna, a zatem poddajmy ją krótkiej analizie. Rozważny opcje „za” i „przeciw” LPG (skroplony gaz płynny) i benzynie.

Benzyna:

• jest droższa od LPG – obecnie 1 litr benzyny kosztuje niemal trzykrotnie więcej niż 1 litr gazu; obecna średnia krajowa cena Pb wynosi blisko 4,42 zł; od 2009 do 2016 roku cena benzyny (Pb 95) za 1 litr oscylowała w przedziale od przeszło 3 zł do niemal 6 zł (w tym okresie cena benzyny za 1l była zazwyczaj co najmniej 2-krotnie wyższa od ceny za 1l LPG);
• silnik w samochodach na benzynę posiada moc założoną przez producenta - podczas jazdy nie traci mocy;
• przyjmuje się, że samochody zasilane benzyną zużywają około 1 litra paliwa mniej niż samochody zasilane na gaz, przy takim samym trybie jazdy.

Gaz:

• jest tańszy od benzyny – obecnie średnia krajowa cena LPG wynosi 1,56 zł; od 2009 roku do 2016 roku cena LPG oscylowała w przedziale od około 1,5 do niemal 3 złotych; od kilku lat cena za 1 litr gazu stanowi około połowę ceny za 1 litr benzyny;
• konieczność montażu instalacji gazowej (przedział cenowy to od około 2 tys. do nawet 8 tys. zł – w zależności od typu samochodu, od jego pojemności); ponadto niektóre samochody źle znoszą spalanie gazu (niektóre silniki samochodowe są skonstruowane z materiałów, o niskiej wytrzymałości na wysokie temperatury spalania, dlatego dość szybko wypalają się gniazda zaworowe);
• instalacja gazowa zwróci się po pewnym czasie, lecz zależy to od tego, jak często poruszamy się samochodem; koszt montażu instalacji gazowej zwraca się po przejechaniu około 15 tys. kilometrów (jest to zależne od ceny instalacji); kierowcom rzadko jeżdżącym własnym samochodem, taka instalacja, może zwracać się długi czas, więc nie będzie to dla nich zbyt opłacalna inwestycja;
• opłacalność gazu zależy od potrzeb eksploatacyjnych kierowcy – montaż instalacji gazowej w niewielkich samochodach, poruszających się w mieście, na krótkie dystanse, nie wytworzy wielu oszczędności;
• fabryczna instalacja gazowa zazwyczaj jest mniejsza od tych montowanych dodatkowo i lżejsza, a oprócz tego gaz waży mniej niż benzyna – co w pewnym stopniu oddziałuje na ekonomikę jazdy; jednak w przypadku montażu instalacji gazowej – jako dodatkowego elementu, w samochodzie znajdują się dwa zbiorniki – na benzynę i na gaz, co może w nieznacznym stopniu wpływać na zwiększenie zużycia paliwa (ze względu na wzrost wagi samochodu);
• gaz stanowi efekt uboczny oczyszczania ropy naftowej (kiedy to wytwarza się np. olej napędowy, czy benzynę); z uwagi na brak norm określających jego skład i czystość, polski LPG jest wysoce zasiarczony i zanieczyszczony – a to może sprzyjać większemu zużyciu silnika i jego wyposażeniu.

Czy samochód na gaz traci moc?

Samochód na gaz traci moc nieznacznie. Samochód na gaz traci klika % swojej mocy. Można przyjąć, że utrata mocy oscyluje w przedziale od 2 do 8%. Powoduje to nieznacznie słabszą dynamikę jazdy, niż w przypadku samochodu na benzynę, co można odczuć na przykład podczas manewru wyprzedzania.

Utrata mocy zależy od jakości gazu (im bardziej zanieczyszczony, tym większa utrata mocy silnika) oraz od stanu technicznego danego pojazdu – im starszy i bardziej wyeksploatowany samochód, tym większe prawdopodobieństwo, że będzie tracił więcej mocy.

Jednak warto wiedzieć, że obecnie na rynku dostępne są już najnowsze instalacje gazowe IV klasy. Samochody z taką instalacją zapewniają równie dynamiczną jazdę, jak samochody zasilane benzyną.

Kwestia utraty mocy podczas jazdy samochodem zasilanym LPG wśród kierowców jest dość dyskusyjna. Niektórym prowadzącym pojazd utrata mocy przeszkadza bardziej, innym mniej. Część kierowców może twierdzić, że utrata mocy jest w samochodzie na gaz jest znaczna, podczas gdy drudzy nie zwracając na to uwagi, uznają że jest praktycznie nieodczuwalna.

Czy samochód na gaz jest bezpieczny?

Oczywiście, że tak. Samochody na gaz posiadają wbudowaną butlę gazową, wykonaną z lepszych, wysokogatunkowych materiałów niż zbiorniki benzynowe. Stąd butle są mocniejsze niż zbiorniki z paliwem w samochodach zasilanych benzyną.

Przedstawmy obrazowo sytuację, w której samochód zaczyna się palić. Co dzieje się po kilku minutach?

Można to zaobserwować, gdy do rozlanej benzyny zbliżymy zapałkę z ogniem – unoszące się nad benzyną opary, zapalają się. Tak samo dzieje się w samochodach ze zbiornikami benzynowymi – wskutek powstałych w zbiorniku oparów i pożaru samochodu, zbiornik zapala się i ulega detonacji.

Zaś w samochodach zasilanych gazem, zamontowana jest butla gazowa, która posiada zabezpieczenie w postaci wielozaworu (składa się on z kilku innych zaworów - jeden z nich jest odpowiedzialny za odcięcie odpływu gazu przy tankowaniu – aby w zbiorniku znajdowało się 80% gazu, inny to zawór bezpieczeństwa, mający na celu wypuszczenie gazu, w przypadku zbyt wysokiego wzrostu ciśnienia w zbiorniku).

Podczas pożaru samochodu, gdy zwiększa się temperatura, a ciśnienie w butli wzrasta, zawór bezpieczeństwa otwiera się i wypuszczony zostaje nadmiar wytworzonego ciśnienia. Następnie zawór znów zamyka się, zatrzymując wyciek gazu, a gdy temperatura i ciśnienie w butli ponownie wzrasta, sytuacja powtarza się.

Samochód nie eksploduje, ponieważ zawór bezpieczeństwa stopniowo wypuszcza nadwyżkę zgromadzonego w zbiorniku ciśnienia. Z tego względu samochody z właściwie wbudowaną instalacją gazową uważa się za bezpieczniejsze niż samochody na benzynę. Zagrożenie eksplozją samochodu z instalacją gazową, istnieje tylko w przypadku celowego podłożenia ładunku pod samochód na gaz.

Co wybrać - gaz czy benzynę?

Benzyna czy gaz? Pomimo niemal trzykrotnie niższej ceny za 1 litr LPG, nie każdemu się to opłaca. W przypadku montażu kosztownej instalacji gazowej, kierowcy rzadko poruszający się własnym samochodem muszą długo czekać na zwrot inwestycji. Lecz jest to świetne rozwiązanie dla codziennie aktywnych automobili, kursujących zarówno w mieście, jak i na dłuższe dystanse. Ponadto należy obalić mit na temat niebezpieczeństwa pojazdów zasilanych na gaz – gdyż w przypadku sytuacji ekstremalnych, takich jak pożar samochodu, nie grozi jego detonacją. Zarówno pojazdy zasilane na gaz, jak i samochody zasilane benzyną mają swoje wady i zalety. Dlatego stojąc przed wyborem: benzyna czy gaz, ważne jest przede wszystkim dopasowanie rodzaju paliwa do potrzeb eksploatacyjnych konkretnego kierowcy.

Karolina Kowalczyk